‘Je bent niet dom als je niet goed kunt lezen of schrijven’
Maar liefst 2,5 miljoen Nederlanders hebben moeite met lezen,schrijven en/of digitale vaardigheden. OOMT-coach Dymphie Woudenberg wil graag helpen. “Je echt bent niet de enige. Er zijn veel mensen die met taal worstelen. En er zijn veel manieren om hulp te krijgen – zonder schaamte.”
Booster: Hoe vaak kom je laaggeletterdheid tegen in je werk als OOMT-coach?
Dymphie: “Vaker dan je denkt. Daarnaast zijn er ook uitdagingen met digitalisering en komen er meer mensen met taal- en cultuurverschillen werken. Er zijn veel vooroordelen. Als je niet goed kunt lezen of schrijven ben je dom, bijvoorbeeld. Dat is echt onzin!”
Wat valt je op bij het bevorderen van geletterdheid?
“Dat er veel schaamte is. Ik krijg als coach meestal niet de vraag of ik kan helpen met de taal. Meestal zegt iemand tegen mij: ik wil toch iets anders doen. Of: misschien is het voor mij tijd om met pensioen te gaan. Maar eigenlijk bedoelen ze iets anders…”
Hoe ontdek je dat een collega moeite heeft met lezen en schrijven?
“Subtiele signalen. Bijvoorbeeld als iemand klusjes of administratieve taken laat liggen, zich afmeldt voor sociale activiteiten, of promotiekansen afwijst uit angst voor de bijkomende administratieve taken. Daarom is schaamte zo’n belangrijk onderwerp.”
Wat kun je doen als je denkt dat een collega laaggeletterd is?
“Het belangrijkste is om vanuit behulpzaamheid en vriendelijkheid het gesprek aan te gaan. Dus probeer niet te oordelen. Begin gewoon met een open vraag over hoe het gaat. Kan ik helpen?”
Over hulp gesproken: hoe kan OOMT helpen?
“Alleen een gesprek met een OOMT-coach kan al heel fijn zijn. Dat is altijd vertrouwelijk. Dan weet je dat je niet de enige bent. We kunnen mensen doorverwijzen naar taalcafés, workshops, of andere vormen van ondersteuning die passen bij de situatie. Voor ons is het heel belangrijk om te kijken hoe iemand zich beter kan voelen.”
Heb je zelf ervaring met iemand die moeite had met lezen en schrijven?
“Ja, mijn eigen vader is laaggeletterd. Hij is een scheepsbouwer en heeft maar tot zijn 12de op school gezeten. Een andere generatie… mijn opa had zijn hulp nodig op de werf. Daardoor kan hij nu prima lezen, maar ik ben de enige die zijn schrift begrijpt. Als hij een brief moet schrijven, belt hij mij. Dat is helemaal prima. Weet je waarom? Hij weet dat hij soms om hulp moet vragen. Hij schaamt zich niet.”
Dymphie Woudenberg
mail Dymphie
Heb je vragen over lezen en schrijven?
Of maak je je soms zorgen over een collega? OOMT-coaches staan klaar om te helpen. “Schaam je niet,” zegt Dymphie.
